De financiering van het Hemmeland.

Auteur: Fred Udo

Landschap Waterland is eigenaar en beheerder van het Hemmeland. De jaarrekeningen 2005 en de begrotingen van de Jachthaven en het Park tot en met 2011 van Landschap Waterland liggen ter inzage op het gemeentehuis. Een analyse van de financiële cijfers leidt tot zacht gezegd verrassende resultaten, die de plannen van Landschap Waterland en B&W van de gemeente Waterland in een wel zeer merkwaardig daglicht plaatsen.

1De jachthaven
De eigendommen van de Jachthaven staan nog voor 500 000 euro op de balans. De afschrijving is 100 000 euro per jaar. In vijf jaar is dus alles afgeschreven. Na afschrijving en afdracht aan het Park rest het volgende resultaat (in duizenden euro’s):

2004 -4  
2005 +77  
2006 +104
2007 +103
2008 +105
2009 +107
2010 +109
2010 +111

Bovenstaande bedragen worden toegevoegd aan de reserves, die per 31/12/05 een bedrag van 561 000 euro bedroegen. De inkomsten en uitgaven per jaar bedragen ruwweg: 900 000 euro en 800 000 euro.
Dit alles onder de veronderstelling van ongewijzigd beleid, dus geen herinrichting.

Conclusie 1:
Dank zij de huidige (vrij hoge) tarieven voor ligplaatsen heeft de Jachthaven de volgende vijf jaar behoorlijk wat financiële ruimte om een correcte exploitatie te voeren en noodzakelijke vervangingsinvesteringen te doen.

2Het park
Het uitgangspunt van de begroting is een minimale bijdrage van de participanten. Zijn er tekorten, dan worden zij uit de opbrengsten van de Jachthaven aangevuld. Een voorbeeld daarvan volgt bij het resultaat terreinbeheer.

  Uitgaven Inkomsten1) Tekort (x1000 €)  
2005 105,3 92,9 12,4
2006 103,4 90,9 12,4
2007 106,8 94,4 12,4

Vanaf 2007 zijn de bedragen gelijk aan die van 2007, alleen aangepast met een inflatiecorrectie van 1,9% per jaar.

De tekorten worden gedekt volgens een verdeelsleutel, waarin de gemeente Waterland voor 42% van het tekort wordt aangeslagen. Bij ongewijzigd beleid gaat de jaarlijkse bijdrage van de gemeente Waterland aan het park omhoog van 5177 euro in 2005 tot 5593 euro in 2011.

1)De inkomsten zijn het resultaat van de baten uit pacht en andere opbrengsten minus de kosten voor de post terreinbeheer.

Het resultaat terreinbeheer is als volgt samengesteld:

  Uitgaven Inkomsten Overschot (x1000 €)  
2005 160,5 193,0 32,5
2006 111,6 202,6 90,9
2007 112,1 206,5 94,4

De bijdrage van de Jachthaven zit in de inkomsten terreinbeheer.
Deze bijdrage was in 2005: 42 120 euro, zie jaarrekening 2005 Park, pagina 4.

Hoe gaat men met geld om?
Men zou verwachten, dat de uitgaven van het park voornamelijk terreinbeheer zouden zijn. Dit is maar ten dele het geval.

Een voorbeeld zijn de getallen voor 2006 (x1000 €):

119,5
65,3
21,2

Deze laatste post is vermoedelijk het definiëren van alle mooie plannen voor de herinrichting van het Hemmeland. Deze post is vanaf 2006 tot 2011 geïndexeerd aanwezig.

Conclusie 2:
Na het wegvallen van de 'bestuursadvisering' en het wat beter benutten van administratief personeel is er bij ongewijzigd beleid minstens 40 000 euro per jaar financiële ruimte om meer te doen dan het huidige minimale onderhoud. Dit alles leidt tot de constatering, dat een van de belangrijkste argumenten om het Hemmeland op de schop te gooien, namelijk dat de kosten uit de pan zouden rijzen, eenvoudig niet bestaat. Vele gemeenten zouden er trots op zijn om een dergelijk park aan de bevolking te kunnen bieden tegen vijfduizend euro per jaar.

Een recent voorbeeld van de bezorgdheid van bestuurders over de kosten is te vinden in een brief van de gemeente Purmerend aan Landschap Waterland (NHD 26 Aug 2006). Daarin spreekt de gemeente zijn bezorgdheid uit over de grootschaligheid van de huidige plannen en benadrukt de regionale functie van het park. Wel zegt de gemeente Purmerend, dat natuurlijk het Hemmeland financieel zijn broek moet kunnen ophouden. Deze bezorgdheid van de gemeente Purmerend gaat over 2108 euro per jaar.

Bij de nieuwe plannen praten wij over heel andere bedragen. De kosten van de plannen die er nu liggen zijn geschat op 14 miljoen euro in totaal. Dit betekent, dat de extra financieringslast dan al ongeveer 1,4 miljoen is (5% rente en 5% aflossing) en dat de beheerskosten natuurlijk aanzienlijk zullen stijgen. Hiervan kan de jachthaven een deel voor zijn rekening nemen (overdekte winterstalling en grotere boten), maar alleen als de huidige bezettingsgraad gehandhaafd kan worden. Dit is zeer de vraag, gezien de geplande uitbreidingen van de havencapaciteit in de Gouwzee (Slobbeland 465 plaatsen, Marina Monnickendam 200 plaatsen, Zeilhoek 200 plaatsen). Dit betekent dat de nieuwe activiteiten in het park vele honderdduizenden meer zullen moeten opbrengen aan pacht, huur en parkeergelden. De huidige inkomsten zijn 0,2 miljoen per jaar (inclusief de bijdrage van de jachthaven).
Om een dergelijk grootschalig plan te financieren is een pretpark volstrekt onvoldoende, het zal een kermispark moeten worden met in het zomerseizoen duizenden bezoekers per dag.

Samenvatting:
Uit alle beschikbare financiële gegevens blijkt op geen enkele manier, dat er nu of in de komende jaren financiële problemen zijn met de exploitatie van het Hemmeland bij ongewijzigd beleid. Veel gehoorde opmerkingen van gemeentelijke bestuurders als zou het tegendeel het geval zijn, zijn op niets gebaseerd. Juist bij realisatie van de plannen van B&W ontstaan enorme financiële problemen, die alleen zijn op te lossen door van het Hemmeland een kermispark te maken. Daarvan is de exploitatie een onzekere aangelegenheid met een grote kans dat de tekorten tenslotte ten laste van de gemeente Waterland zullen komen.